AMSTERDAM – De jaarlijkse migratie naar het Zuiden van grote kolonies Hollanders is haast compleet stilgevallen. Mogelijks ligt de economische crisis aan de basis van het probleem. Volgens Natuurpunt moet er snel worden ingegrepen, zoniet zou de primatensoort fors kunnen uitdunnen.
In de maanden juli en augustus monitoren honderden vrijwilligers van Natuurpunt vanaf bruggen boven de E40 en E17 de jaarlijkse Hollandertrek door caravans te tellen. “Waar we voor 2007 elk uur nog tientallen caravans voorbij zagen rijden, zien we hun aantallen sindsdien elk jaar verminderen”, stelt Gerben Demaeyer van Natuurpunt vast. “2013 was bijvoorbeeld een absoluut rampjaar. Soms heb ik minder dan tien caravans gezien op één dag.”
Hollanders zijn een primatensoort die vooral boven de Moerdijk in grote kolonies samenleeft. Maar ook in Vlaanderen en zelfs Wallonië kun je af en toe een verdwaalde Hollander tegenkomen. “Je kunt hen herkennen aan hun grote lichaamslengte, voornamelijk blonde vacht en vreemde familienaam”, weet Loes Mariën, primatoloog bij het Vlaams Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). “Om een nog onbekende reden trekken ze elk jaar massaal naar het Zuiden, vooral naar de wijde omgeving van de Camargue en de rotsachtige kusten van de Costa Brava.”
“We hebben lang gedacht dat de migratie de bevolkingsdruk in de oorspronkelijke kolonie, waar de nesten erg dicht naast elkaar liggen, onder controle houdt. Maar we zien dat Hollanders in het Zuiden al snel in even dichte drommen samenhokken als ze thuis gewend zijn, dus dat kan het niet zijn. Misschien is het wel een erg gecompliceerd baltsritueel”, gist de primatologe. “Hollanders paren meer en makkelijker in het Zuiden.”
Net als bevers
Vast staat dat de soort elk jaar ontzettend veel energie verspilt om in die gebieden te geraken. Er moet dan ook een gegronde evolutiebiologische reden voor de Hollandertrek zijn, die het ANB doet vrezen dat de huidige stilstand rampzalige gevolgen kan hebben. “Hollanders zijn een erg belangrijke schakel in het ecosysteem van de Schelde-, Maas- en Rijnmonding”, waarschuwt Mariën. “Ze staan er aan de top van de voedselketen, cultiveren het land en net als bevers bouwen ze dammen om hun burchten te beschermen. Als hun aantal drastisch zou teruglopen, kunnen hele delen van Nederland wel eens opnieuw onder water komen te staan.”
Vrijwilliger Demaeyer weet nochtans perfect hoe de Hollandertrek opnieuw gestimuleerd zou kunnen worden. “Om überhaupt te kunnen migreren heb je een overschot nodig, en daar wringt nu net het schoentje. Door het rigoureuze bezuinigingsbeleid van de Nederlandse regering hebben vele Hollanders gewoon de energie niet meer om in het Zuiden te geraken. We roepen de bewindslieden dan ook op om de teugels wat te vieren, zodat deze prachtige en al te zeldzame primatensoort niet van de aardbodem verdwijnt.”
Uit metingen en nachtelijke observaties op de E17 blijkt dat de primatus moerdijcatus nu vooral in het donker migreert.
Tijdens de “toer de frans” is op “Alpe duweeijs” in “bocchie seufen” een niet onaanzienlijke kolonie nacht-primaten neergestreken .
Doen jullie hier niet aan racisme? Of hebben jullie de toestemming van een zekere Antwerpse mevrouw omdat het toch relatief is?
lange teentjes, weinig fantasie en nog minder gevoel voor humor?
Man man man, als dat al niet meer mag. Dit is humor!
Volgens Frans en Spaans onderzoek maken vooral de veel voorkomende subspecies “irritanticus” en “megaphonicus” deze kortdurende migratiebeweging zuidwaarts.
Er zijn intussen ook al bijzondere hybride vormen gesignaleerd…
Als je beseft dat ook Antwerpse mevrouwen ook relatief zijn, mag relatief racisme dan weer als absoluut- dan wel relatief relatief gecatalogeerd worden.
Of hoe zat dat ook alweer?
Alarmerend! Ook in gevangenschap loopt hun aantal sterk terug: http://www.elsevier.nl/Nederland/nieuws/2008/4/Gevangenissen-stromen-in-hoog-tempo-leeg-ELSEVIER189281W/
Prachtig!
In mijn recent geschreven boek ‘Altijd Frankrijk’ heb ik niet voor niets het hoofdstuk ‘Grijze zaterdag’ geschreven. Een fragment…
Vakantiespreiding heeft als voordeel dat je op verschillende tijdstippen in Frankrijk kunt zijn. Inderdaad, wij zijn nog gebonden aan de schoolvakanties. Soms start je de zomervakantie daardoor begin juli. Soms juist halverwege augustus. ‘Je kunt al echt zien dat de avonden korter worden’ krijg je dan steevast te horen. De beleving is dan totaal anders.
Begin juli bruist.
Eind augustus maakt zich op voor de herfst. Behalve in Zuid-Frankrijk. De laatste zaterdag van de zomervakantie in Frankrijk noem ik inmiddels wel grijze zaterdag. Ook die week ervoor, denk aan de laatste week van augustus, veroveren de oudjes gestaag al terrein. Op de campings, het zwembad, de Aldi en op het strand: meer grijs kondigt alras het einde van het hoogseizoen aan.
Denkt u trouwens aan vriendelijke, zorgzame 55-plussers?
Ik inmiddels allang niet meer. Nee hoor, met de blik van ‘en nu is het onze tijd’ zetten ze voet aan wal op de Côte d’Azur…